Trudności te są przewlekłe i mają wpływ na funkcjonowanie w przyszłości. Mogą być one przyczyną niedostępności niektórych zawodów. Dotkniętym zdecydowanie ciężej będzie znaleźć dobrą pracę. Dwudziestoletnie badania z różnych krajów wskazują na to, że omawiany problem tyczy się około siedmiu procent dzieci wieku przedszkolnego, w Polsce jest to blisko trzystu tysięcy (wiek od 4 do 14 roku życia), przy czym częściej dotyka to chłopców.
Dzieci te: pojedyncze słowa wymawiają w sposób wyraźny, jednak po złączeniu ich, mowa przeradza się w niezrozumiałą; rozumieją wypowiedzi, lecz są ograniczone w ich budowaniu; nie są w stanie zrozumieć języka; mówią dużo, stosują zrozumiałe zwroty, ale nie reagują w sposób normalny na próby werbalnej rozmowy.
Objawy
zaburzeń mogą ulegać zmianie wraz z wiekiem.
● Z początku, małe dziecko zdecydowanie mniej gaworzy, zaczyna mówić stosunkowo późno.
● Następnie, na etapie przedszkolnym, dziecko to nie nadąża za swoimi rówieśnikami, może być nadmiernie aktywne lub przeciwnie, odosobnione, ma trudności w nawiązywaniu kontaktów. Trudności te mogą przyczynić się do smutku spowodowanego brakiem umiejętności zabawy z innymi dziećmi oraz problemów w sferze emocjonalnej dziecka.
● W klasie pierwszej szkoły podstawowej dziecko miewa problemy z samą nauką pisania i czytania. Może wystąpić również dysleksja, jeżeli problem leży w zaburzeniach fonologicznych. Inaczej, w przypadku trudności ze składnią – dziecko nie natrafi na problemy z opanowaniem czytania czy pisania, będzie miało natomiast kłopot ze zrozumieniem wypowiedzi, tekstów czytanych bądź samodzielnym wypowiadaniem się (zarówno mowa, jak i pismo).
Przyczyn
specyficznych zaburzeń mowy i języka doszukuje się od kilkudziesięciu lat. Stwierdza się, że trudności te mogą występować na tle genetycznym (częściej u chłopców), nie wynika to natomiast z zaniedbań wychowawczych (środowiskowych). Prawdopodobnym jest, że związek z tymi zaburzeniami mają problemy neuropsychiatryczne lub nieprawidłowości w układzie nerwowym, np. afazja.
Afazja
jest utratą zdolności do tworzenia oraz rozumienia wypowiedzi, spowodowana uszkodzeniem mózgu – OUN (ośrodkowego układu nerwowego), udarem, guzem mózgu bądź urazem mózgowo – czaszkowym. W skład afazji mogą wchodzić problemy z pisaniem, czytaniem i liczeniem, dodatkowo osobom tym ciężej jest planować, realizować ruchy dowolne, a także rozpoznawać bodźce. Chory miewa trudności z zapamiętywaniem (funkcje poznawcze), ponadto kłopoty z żuciem, ograniczenia manualne. Jednocześnie występują trudności w sferach emocjonalnej i motywacyjnej, powodują apatię lub depresję.
Afazje dzielimy na:
● Afazję motoryczną (ekspresyjną) – zaburzenia ekspresji języka i mowy;
● Afazję sensoryczną (impresyjną) – zaburzenia w rozumieniu tekstów pisanych i mówionych;
● Afazję mieszaną (ekspresyjno – impresyjną) – zaburzenia zarówno mowy jak i rozumienia;
● Afazję nominacyjną (amnestyczna) – poblemy z używaniem nazw, tworzeniem konstrukcji logicznych;
● Afazję globalną – całkowite zniesienie umiejętności mówienia i rozumienia.
