Uporczywe zaburzenia urojeniowe
Zaburzenia urojeniowe to zaburzenia trudne do zdiagnozowania, objawiające się między innymi tym, że osoba zaburzona coraz bardziej zamyka się w swoim urojonym świecie oraz reaguje emocjonalnie na próby przekonania i udowodnienia, że świat rzeczywisty różni się od jej świata urojonego.
Uporczywym zaburzeniom urojeniowym mogą, ale nie muszą towarzyszyć omamy słuchowe i wzrokowe. Najczęściej pojawiają się w średniej dorosłości (między 35. a 45. rokiem życia). Na uporczywe zaburzenia urojeniowe składają się między innymi:
· Paranoja,
czyli zaburzenie cechujące się nasilonym poczuciem lęku wobec zagrożenia. Zagrożenie przed którym osoba dotknięta paranoją odczuwa lęk z reguły jest oparte na domysłach, dopowiedzeniach i konspiracjach, niekoniecznie pokrywa się z rzeczywistym stanem sytuacji. Paranoik często jest bardzo nieufny oraz agresywnie i podejrzliwie nastawiony do świata. Przyczynami powstawania paranoi mogą być: sytuacja socjoekonomiczna jednostki (bardziej podatne są osoby o niższym statusie oraz kobiety).
· Parafrenia
inaczej nazywana jest także halucynozą. Objawia się wszelkiego rodzaju omamami i zaburzonym spojrzeniem na rzeczywistość. Często towarzyszą jej halucynacje, które w nasileniu mogą być nawet bardziej intensywne od tych, które pojawiają się przy schizofrenii. Parafrenia najczęściej pojawia się w okresie późnej dorosłości, ale może wystąpić także po 20 czy 40 roku życia. Zaburzenie to może wystąpić między innymi jako skutek przeżycia traumatycznych wydarzeń albo nadmiernego zażywania substancji psychoaktywnych.
· Psychoza paranoidalna,
podobnie jak poprzednio wymienione zaburzenia urojeniowe, wiąże się z zaburzonym postrzeganiem rzeczywistości. Jest to schorzenie silnie powiązane z urojeniami prześladowczymi, omamami i silnego lęku z nimi związanymi. Osoby dotknięte psychozą paranoidalną często są przekonane o tym, że są czemuś winne, poszukiwane, śledzone lub, że zostaną objęte surową karą. Psychoza może powstać jako skutek nadmiernego zażywania substancji psychoaktywnych, przez współistniejące choroby psychiczne lub somatyczne, czynniki genetyczne lub środowiskowe itd.