Dowiedz się więcej o naszym projekcie :
– zapobiegamy depresji wśród młodzieży
DEPRESJA MŁODZIEŃCZA
Depresja u nastolatków nie różni się podstawowymi objawami od depresji, na którą chorują osoby dorosłe. Zaburzenie to w każdej grupie wiekowej wiąże się z poczuciem cierpienia i głębokim smutkiem. To co może utrudnić rozpoznanie depresji u nastolatków to naturalna, wynikająca ze zmian hormonalnych, chwiejność emocjonalna, cechująca tę grupę wiekową. Osoba w depresji może przechodzić przez różne stany emocjonalne i odczuwać szereg uczuć, nie tylko smutek czy przygnębienie. Chorzy mogą czuć frustrację wynikającą z długotrwałego lęku, mogą być rozdrażnieni, impulsywni, mogą być apatyczni i płaczliwi, ale również mogą być w stanie przykrywać swoje cierpienie szerokim uśmiechem. Te zachowania i stany są bardzo różne. U nastolatków zaburzenia nastroju można mylić z buntem młodzieńczym lub usprawiedliwiać i bagatelizować nastoletnią miłością, gorszą oceną ze sprawdzianu, “złym towarzystwem”.
Objawy depresji u nastolatków, tak jak w przypadku osób dorosłych mogą dotyczyć :
• rozdrażnienie, drażliwość
• apatia, anhedonia (utrata umiejętności odczuwania przyjemności)
• triada depresyjna Beck’a (negatywny obraz świata, siebie i przyszłości)
• brak wiary w siebie i podważanie swojej skuteczności
• trudności w podejmowaniu decyzji
• brak chęci do wychodzenia z domu
• utrata zainteresowania wcześniejszymi pasjami
• unikanie kontaktów społecznych
• brak motywacji do działania i wykonywania codziennych czynności
• zachowania ryzykowne (zagrażające zdrowiu i życiu, nielegalne, niebezpieczne)
• bóle głowy, brzucha (problemy z jelitami)
• zaburzenia snu i apetytu
Depresja młodzieńcza objawia się w różny sposób i możemy wyróżnić 4 jej postacie:
• Postać apatyczno – abuliczną, cechuje ją bierność, anhedonia, uczucie pustki, nudy i braku sensu. Młody człowiek próbuje przerwać nudę zachowaniami destrukcyjnymi jak odurzanie się, seksualne eksperymenty, zachowania niebezpieczne.
• Postać buntowniczą, wyróżnia duży ładunek gniewu i agresji. Chory może mieć poczucie niższości i brak wiary w lepsza przyszłość. Wyładowanie emocji może być na zewnątrz (atak na innych, reakcje gwałtowne lub bierne jak opór) lub do wewnątrz (sabotowanie swojej kariery, relacji, myśli i próby samobójcze, używki)
• Postać rezygnacyjna, objawia się brakiem wiary w siebie, brakiem planów życiowych, pesymistycznym spojrzeniem na własną przyszłość. Cechuje ją lęk przed przyszłością i przewidywanie porażki. Skutkiem takiego myślenia może być osamotnienie i unikanie aktywności.
• Postać labilna, w której cechą wyróżniającą jest chwiejność nastroju (duża amplituda wahań). Wiąże się to z poczuciem bezsensowności życia oraz pustką emocjonalną, mogą pojawiać się tu próby samobójcze.
Różnice pomiędzy buntem młodzieńczym a depresją
Depresja u nastolatków w większości sprawia, że odseparowują się oni od rówieśników, nie utrzymują kontaktów społecznych, unikają aktywności, rezygnują z pasji, tym bardziej gdy łączy się ona z przebywaniem w grupie. Nierzadko stanom depresyjnym towarzyszą zaburzenia odżywiania i unikanie wspólnego jedzenia z rówieśnikami. Chory staje się apatyczny, unika szkoły, ale raczej by zostać samemu w domu niż by iść na wagary z grupą znajomych. Cierpi w milczeniu, ucieka w wirtualną rzeczywistość, by dać sobie namiastkę relacji. Sięga po używki, może być agresywny i impulsywny. W przypadku zbuntowanej młodzieży, zachowania ryzykowne zazwyczaj są eksponowane, nastolatek łaknie atencji, ucieka ze szkoły bo nie chce się uczyć, nie zgadza się z systemem. Jak tłumaczy dr n. med. A. Wiśniewski z Kliniki Psychiatrii Wieku Rozwojowego WUMW “ Bunt to pogłębienie złych aktywności, depresja jest raczej wycofaniem.”
Próby samobójcze i samookaleczenia:
Z badań wynika, że zaburzenia depresyjne wśród polskich małoletnich diagnozuje się u ok. 2 % dzieci w wieku 6-12 lat (w takim samym stopniu u dziewczynek i chłopców). U nastolatków w wieku 13-17 lat, ten wskaźnik jest już dużo wyższy i wynosi ok. 19-32%. W tej grupie wiekowej, badania pokazują, że dziewczynki cierpią z powodu depresji dwukrotnie częściej. Jednym z objawów depresji są myśli samobójcze a w rezultacie próby odebrania sobie życia. Statystyki dotyczące tego zjawiska są zasmucające. W roku 2020 odnotowano aż 814 takich zdarzeń w 2022 liczba ta wzrosła do 2031. Prób samobójczych częściej dopuszczają się chłopcy niż dziewczynki, dziewczynki częściej dokonują samouszkodzeń.
Autoagresja-samookaleczanie:
Samookaleczenie to zamierzone, powierzchowne lub głębokie uszkodzenie własnego ciała. Jest to zachowanie intencjonalne, nie zagraża ono bezpośrednio życiu, ma na celu zmniejszenie dyskomfortu psychicznego. Jest to nieakceptowalny społecznie akt autodestrukcyjności, pozbawiony jednak zamiaru samobójczego. Samouszkodzenia mogą być widoczne lub występować w miejscach ukrytych.
Do najczęstszych form samouszkodzeń ciała zalicza się:
• cięcie się żyletkami, szkłem, możem
• drapanie się paznokciami lub ostrymi przedmiotami np. igłą
• wyrywanie włosów i rzęs
• poparzenia (wodą, ogniem)
• uderzanie siebie czymś lub o coś (np. uderzanie siebie przedmiotem lub uderzanie w coś głową)
Próby samobójcze:
Na podstawie pracy poglądowej Karola Romaszko “Samobójstwa i zachowania samobójcze jako przedmiot zainteresowań nauk medycznych. Definicja, podział i przegląd biomarkerów zachowań samobójczych. Część I. Psychiatryczne i neuroobrazowe markery zachowań samobójczych “ możemy zdefiniować próbę samobójczą jako samodzielnie podjęte i mające na celu odebranie sobie życia zachowanie, które z jakichś przyczyn do tego nie doprowadziło. Zgodnie z terminologią medyczną, zachowanie pozbawione intencji samobójczej, bez względu na skutek, nie może być definiowane jako próba samobójcza. Jednym z podstawowych czynników ryzyka podejmowania przez małoletnich prób samobójczych jest sytuacja rodzinna. Nie jest to związane ze statusem materialnym a raczej z relacjami panującymi w danym systemie rodzinnym.
PROFILAKTYKA ZDROWIA PSYCHICZNEGO:
Działania profilaktyczne warto zacząć od indywidualnych i środowiskowych czynników chroniących.
• warto powtarzać młodzieży, że zdrowy tryb życia może wspierać nie tylko kondycję fizyczną ale również psychiczną
• ważne jest również przekazywanie informacji o depresji i o miejscach, w których młody człowiek, może uzyskać pomoc
• młodzi ludzie powinni wiedzieć w jaki sposób formułować plany na przyszłość z uwzględnieniem ewentualnych niepowodzeń
• powinno się uczyć młodzież, że ćwiczenia relaksacyjne oraz zajęcia sprawiające przyjemność są ważne dla ich psychicznego spokoju
• należy namawiać dzieci i młodzież do dbania o higienę snu, tłumaczyć jak ważny jest regularny i odpowiednio długi sen
Źródła:
• wiedza własna
• Praca poglądowa, Karol Romaszko “Samobójstwa i zachowania samobójcze jako przedmiot zainteresowań nauk medycznych. Definicja, podział i przegląd biomarkerów zachowań samobójczych. Część I. Psychiatryczne i neuroobrazowe markery zachowań samobójczych“
Zapraszam na wizytę, mgr Patrycja Góralczyk
adres : Łódź, ul. Próchnika 7
telefon : 518 970 434
e-mail : rejestracja@pomost-lodz.org
www : https://nzoz-pomost.pl/
